آشنایی با انواع بست لوله | معرفی کاربرد، جنس و انواع بست‌های تاسیساتی

آشنایی با انواع بست لوله ،از جمله مهم ترین تجهیزات فنی در زمان لوله کشی های ساختمان ها، بست های لوله هستند که انواع و اقسام مختلفی از آن ها در بازار وجود داشته و هر کدام، کاربردها، ویژگی ها و مزیت های به خصوص خود را دارد.

از انواع بست لوله، برای اتصال لوله ها به یک دیگر و همچنین ثابت سازی یا پایدار سازی لوله استفاده می شود. این تجهیزات فنی به غیر از اتصالات لوله، نقش های دیگری دارند که از آن ها می توان به افزایش ایمنی، کنترل و کاهش نیروها و تنش ‌های وارد بر لوله و همچنین سایر تنش های وارده بر تجهیزات متصل به لوله، اشاره داشت.

پیش از استفاده از لوله و نوع بست، باید اشاره کنیم که این بست ها نیز مانند خود لوله ها به طراحی نیاز داشته و بر اساس نوع لوله، کاربرد لوله، جنس لوله و …. مورد استفاده قرار می گیرند. در واقع مهندسان باید بر اساس نوع پروژه و کاربری آن و سایر المان های تاثیر گذار، نوع لوله و بست آن ها را انتخاب نمایند.

در این مقاله از وب سایت نیکا صنعت، قصد داریم تا به بررسی انواع بست لوله بپردازیم و اطلاعاتی را در این خصوص در اختیار شما قرار دهیم. برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

بست لوله چیست؟

پیش از آشنایی با انواع بست لوله ، در ابتدا باید تعریفی از خود بست لوله خدمت شما عزیزان ارائه دهیم. به صورت کلی، بست لوله از جمله تجهیزات فنی لوله کشی ها محسوب می شود و از آن به عنوان اتصالات، نگهدارنده و یا حتی در برخی از موارد، ساپورت لوله مورد استفاده می کنند. بست ها از متریال پلاستیکی یا فلزی طراحی و تولید می شوند و شکل اصلی آنها معمولا دایره ای و نیم دایره می باشد.

مزیت های استفاده از انواع بست لوله به هنگام لوله کشی:

• افزایش سرعت لوله کشی و نصب اتصالات لوله
• دارای ایمنی بسیار بالا به هنگام نصب
• برخورداری از مقاومت مناسب در برابر رطوبت، خوردگی و سایر عوامل مخرب
• برخورداری از مقاومت حرارتی بالا (150 درجه سانتیگراد) همچنین مقاومت مناسب در برابر تنش و لرزش های لوله
• عدم انتشار آتش به هنگام نصب در لوله های مربوط به آتش نشانی
• کاهش صدای ناشی از لرزش لوله و …

آشنایی با انواع بست لوله:

همان گونه که در بخش های قبل اشاره داشته ایم، بست های لوله انواع و اقسام مختلفی دارند و هر کدام از آن ها نیز کاربردهای خاص خود را داشته و از ویژگی های منحصر به فردی برخوردار است. از جمله انواع بست لوله که در پروژه ها و عملیات های عمرانی مختلف مورد استفاده قرار می گیرد، به شرح زیر است:

نوع بست لوله	جنس	کاربرد	محیط نصب	ویژگی‌های مهم
بست پایه‌دار	فلزی / گالوانیزه	تثبیت لوله‌های آب، گاز و تأسیسات	دیوار – سقف	نصب محکم، لرزش‌گیر، سایزبندی متنوع
بست دو پایه (دو پیچ)	فولادی / گالوانیزه	لوله‌های گاز و لوله‌های فلزی سنگین	دیوار – سقف	استحکام بسیار بالا، مناسب گاز
بست لوله گاز	فولادی	سیستم لوله‌کشی گاز مانیسمان و درزدار	دیوار – کف	مقاومت در برابر ضربه و حرارت
بست لوله فلزی	آهنی / گالوانیزه گرم	لوله‌های فولادی و گالوانیزه	دیوار – سقف – سینی کابل	گیرایی بالا، عمر طولانی
بست کمربندی (زیپ‌تای)	نایلون / پلی‌آمید	بستن لوله‌های سبک و کابل‌ها	تمام محیط‌ها	نصب سریع، انعطاف‌پذیر
بست لوله پلاستیکی (یو شکل)	PVC	لوله‌های PVC و سبک	دیوار	قیمت پایین، نصب ساده
بست چنگکی (قلاب‌دار)	فلزی	نگه‌داری لوله‌های عمودی	دیوار	مناسب تثبیت عمودی
بست ریل‌دار (ساپورت‌دار)	فولادی	سیستم‌های صنعتی و سنگین	سازه – شاسی	تحمل وزن بالا، قابل تنظیم

1) بست کرپی

• یکی از کاربردی ترین انواع بست ها از استیل کاربردی ST37 طراحی و تولید می شود بست کرپی می باشد.
• این نوع بست خم کاری میلگرد یا مفتول میلگرد آهنی جنس تولید خواهد شد.
• در برخی از موارد، بر روی آن آبکاری گالوانیزه و یا پوشش تفلون و داکرومات نیز قرار می گیرد.
• این بست یک نوع اتصال بسیار مقاوم به شمار می آید و در برابر تنش ها نیز بسیار عالی عمل می کند.
• بست کرپی برای لوله هایی با سایز های مختلف 2/1 الی ۳۶ اینچ (۲۲ الی ۹۱۴ میلی متر) با ضخامت ۶ الی ۳۶ میلیمتر تولید می گردد و بر اساس نیاز مورد استفاده قرار می گیرد.

2) بست علمک گاز

• از بست علمک گاز معمولا برای اتصالات لوله های آهنی، لوله های پلیکا و … استفاده می شود.
• این بست ها معمولا برای فاصله دادن لوله تا دیوار بسیار کاربردی هستند.
• بست علمک گاز با نام بست پایه بلند روکش دار نیز شناخته می شود.
• این بست در سایز های ۱۶ میلی ‌متر تا ۳۱۵ میلی ‌متر طراحی و تولید خواهد شد.
• جنس این بست معمولا آهنی می باشد.

3) بست چنگالی

• این نوع بست برای نگهداری انواع لوله کاربرد دارد.
• شکل این بست بر اساس نام آن شبیه چنگک می باشد.
• بست چنگالی به دلیل ویژگی های خاص خود، معمولا نیازی به جوشکاری ندارند.

4) بست تک پیچ

• یکی دیگر از کاربردی ترین انواع بست ها، بست تک پیچ است که از استیل ST37 طراحی و تولید می شود.
• این بست برای لوله های فلزی و پلیمری کاربرد دارد.
• بست تک پیچ برای لوله هایی با سایز 2/1 و 4/3 مورد استفاده قرار گرفته و ضخامت ورق ان نیز 2 میلیمتر است.

5) بست دو تکه آویز:

• این بست نیز از فولاد ST37 با ضخامت ۳ و ۴ میلیمتر تولید می شود.
• بر روی این بست پوشش رنگ پودری قرار می گیرد
• بست دو تکه آویز برای لوله هایی در سایز ½۱ الی ۱۲ اینچ تولید می شود.
• طول میله آویز دو سر رزوه جهت آویز، ۱۶ سانتیمتر می باشد.

6) بست آویز ریگلاژی

• این بست خاص، به شکل آویز و برای نگهداری لوله های فلزی و پلیمری آن هم در ارتفاع های متفاوت مورد استفاده قرار می گیرد.
• در طراحی و ساخت این بست ها از پوشش گالوانیزه، داکرومات، کادمیوم و یا رنگ پودری استفاده می شود.
• این بست ها برای لوله هایی با سایزهای ۵ الی ۲۴ اینچ (۱۴۱ الی ۶۱۰ میلیمتر) طراحی و تولید می شود.
• این بست نسبت به بست دو تکه آویز، از ضخامت بیشتری برخوردار است.

7) بست فلزی عایق دار

• این بست از عایق بسیار مناسب بهره مند بوده و در برابر عوامل محیطی سخت، مانند زنگ زدگی، خوردگی و … مقاومت بسیار بالایی دارد.
• بست فلزی عایق دار در سایز TAC 12 تا TAC 48 برای لوله و یا کابل در اندازه 8 تا 48 میلیمتر مورد استفاده قرار می گیرد.
• بدنه بست فلزی عایق دار از گالوانیزه طراحی و ساخته می شود و همچنین از روکش پلاستیکی برخوردار است.

8) بست اسپیت

• در صنعت برق و نگهداری از لوله های برق مورد استفاده قرار می گیرد.
• این بست در انواع مختلف مانند بست های دو طرفه، بست یک طرفه، بست انعطاف پذیر، بست روکش دار و بست صلب طراحی و تولید می شود.
• متریال تولید این بست ها ورق گالوانیزه می باشد.
• بست اسپیت به جوشکاری نیازی نخواهد داشت.

9) بست لوله معمولی

• یکی دیگر از پر کاربردترین انواع بست ها، بست لول معموملی است.
• این بست مقاومت بالایی دارد و از فولاد یا ورق های آهنی طراحی و تولید می شود.
• مدل های متفاوتی از این بست در تاسیسات وجود دارد که از آن ها می توان به مل های C-12 و E-14 اشاره داشت
• هر کدام از انواع بست لوله معمولی برای لوله هایی با سایز های متفاوت طراحی و تولید شده است.

10) بست تی

• از جمله انواع بست های آویز، بست تی می باشد.
• این بست با نام بست دنباله دار نیز شناخته می شود. البته در برخی از مواقع به آن بست دنباله جوشی نیز می گویند.
• این بست از جنس آهن با پوشش پودری طراحی می شود و از آن برای نگهداری انواع لوله های فولادی و پلیمری استفاده خواهد شد.
• پایه این بست به وسیله جوشکاری به محل مورد استفاده وصل می شود.
• سایز های متداول بست تی از ۱۶ تا ۳۱۵ میلی ‌متر است.

11) بست پایه دار

• این نوع بست، از جمله کاربردی ترین بست ها برای ساپورت لوله محسوب می شود.
• این بست از دو بخش پایه و نگهدارنده تشکیل شده است که بخش پایه آن از جنس فلز و قسمت نگهدارنده از جنس پلیمر می باشد.
• این نوع بست اغلب از ورق های فولادی یا آهنی و یا آلیاژی با پوشش گالوانیزه، داکرومات، پودری و …. تولید می شود.
• وجود روکش بر روی این بست ها، سبب می شود تا بست پایه دار در برابر عوامل مخرب مانند اسید، گاز، آب شور، الکتریسیته و حرارت مقاوم گردد.
• بست های پایه دار در چهار نوع مختلف یک طرفه، دو طرفه، عایق دار و بدون عایق طراحی و تولید می شوند.
• این بست ها به علاوه در دو رنگ سفید و مشکی به بازار عرضه شده اند.

12) بست رکابی

• این نوع از بست های خاص برای لوله با سایز ها و اندازه های 1 الی 36 اینچ کاربرد دارد.
• بست رکابی از ورق های آلیاژی و یا آهنی طراحی و تولید می گردد.
• ضخامت بست رکابی بر اساس ورق تعیین شده که ورق های مورد استفاده نیز با ضخامت ۳ الی ۲۰ میلیمتر در تولید این بست ها کاربرد دارند.
• بر روی این بست های خاص و کاربردی مانند سایز بست ها، پوشش پودری، گالوانیزه و یا داکرومات قرار می گیرد.

13) بست ویکتالیک

• این بست ها از یک لایه آب بندی لاستیکی از جنس EPDM بهره مند هستند.
• لایه آب بند لاستیکی از جنس و پیچ و مهره استنلس استیل می باشد.
• باز و بسته شدن این بست ها بسیار راحت است.
• از بست ویکتالیک برای اتصال لوله های گالوانیزه، مسی و آلومینیومی و … مورد استفاده قرار می گیرد.

14) بست اسپرینکلر

• از جمله تجهیزات اصلی آتش نشانی محسوب می شوند.
• از جنس فولاد با پوشش گالوانیزه طراحی و تولید می شوند.
• این بست دارای یک مهره برای جلوگیری از شل شدن در اثر ارتعاش می باشد.

سخن پایانی:

در این مقاله سعی کردیم تا به بررسی انواع بست لوله بپردازیم و اطلاعاتی را در این خصوص در اختیار شما قرار دهیم. برای کسب اطلاعات بیشتر به وب سایت نیکا صنعت مراجعه کرده و با کارشناسان در این خصوص مشورت فرمایید.

سوالات متداول:

۱. ویژگی مهم بست  بست فلزی عایق دار چیست؟

به دلیل وجود یک لایه عایق در برابر خوردگی و زنگ زدگی مقاومت بالایی دارند

۲. چرا استفاده از بست ها مهم است؟

بست‌ ها به عنوان یک وسیله که به منظور اتصالات و جلوگیری از هرگونه حرکت یا انبساط لوله و یا ثابت نگه داشتن آن مورد استفاده قرار می گیرند.

۳. کاربرد بست پایه دار چیست؟

برای نگهداری انواع لوله فلزی ، پلی اتیلن، مسی، استنلس استیل، کابل و … بر روی سطوح مختلف  در صنعت ساختمان ، تأسیسات و صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد.